ولع پزشک شدن در بین متقاضیان کنکور سراسری

رومه همدلی در گزارشی استقبال متقاضیان کنکور سراسری از رشته تجربی را بررسی کرده است.

اگر بگوییم پوشیدن روپوش سفید پزشکی آرزوی مشترک چند نسل‌ از ایرانیان بوده است، پربیراه نگفته‌ایم، رویای قبولی در رشته‌های پزشکی، داروسازی، دندانپزشکی و کسب درآمد بیشتر، دستیابی به منزلت و پرستیژ اجتماعی در ناخودآگاه جمعی بسیاری از ما نقش بسته است.

امسال نیز مانند سال‌های گذشته، رشته تجربی در جذب متقاضیان کنکور، دست بالا را داشت. به گفته حسین توکلی، مشاور عالی سازمان سنجش، برای شرکت در دوره‌های باآزمون سال 98 یک میلیون و 119 هزار و 152 داوطلب شرکت کردند که در مقابل 637هزار و 246 نفر متقاضی گروه تجربی، فقط 164هزار و 41 نفر در گروه ریاضی شرکت کرده‌اند و حتی افراد متقاضی رشته ریاضی کمتر از متقاضیان رشته علوم انسانی بوده است. آن گونه که توکلی گفته است بیشترین داوطلبان همچنان در گروه تجربی و کمترین در گروه ریاضی هستند.

با نگاهی به آمار متقاضیان کنکور امسال نیز به این نتیجه می‌رسیم که گویا تب پزشک شدن در دانش‌آموزان و والدین آنان نه تنها فروکش نکرده است، بلکه ایرانیان همچنان برای پزشک شدن ولع بی‌پایانی دارند. آمار متقاضیان ورود به رشته‌های پزشکی در دانشگاه خود گویای وضع موجود است که بیشترین سهم دانش‌آموز را در بین سایر رشته‌ها به علوم تجربی اختصاص داده است.

آماری که حسین توکلی، مشاور عالی سازمان سنجش از متقاضیان کنکور سراسری 98 ارائه کرد، نشان داد به همان اندازه که رویای پزشک شدن در متقاضیان کنکور پررنگ‌ است، رشته ریاضی از سکه افتاده است و دیگر افراد کمی به دنبال «مهندس» شدن هستند.

در شرایطی که کنکوری‌های امروزی دست از سر مهندس شدن برداشته‌اند که این عنوان و رشته‌ در یکی دو دهه پیش عنوانی دهن‌پرکن و با پرستیژ بود، به نحوی که برخی از دانشجویانی که رویای مهندس شدن را در سر داشتند، اما رشته دانشگاهی‌شان فاقد عنوان مهندسی بود، این عنوان را به پیشوند رشته دانشگاهی خود اضافه ‌می‌کردند و این گونه رشته‌هایی مانند: مهندسی جغرافیا، مهندسی الهیات، مهندسی تاریخ، مهندسی آموزش ابتدایی و . را خلق کردند، به این امید که در جرگه مهندسین کشور قرار بگیرند.

بسیاری هجرت متقاضیان کنکور از رشته ریاضی و مهندسی را به رشته تجربی و پزشکی، به نبود بازار کار در رشته مهندسی ربط می‌دهند و معتقدند: در این چند سال که کشور با تحریم اقتصادی روبه‌رو بوده است یکی از بخش‌هایی که ضربه دیده شرکت‌های فنی مهندسی بوده است. به نحوی که بسیاری از پروژه‌ها تعطیل شده و مهندس‌ها بیکار! بیکاری در این قشر آنقدر زیاد شده است که برخی به رشته‌های کاذب روی آورده یا به ناچار به حقوقی کمتر از عرف رشته و تخصص‌شان راضی شده‌اند.

در حالی که رشته مهندسی به دلایل مختلف از جمله تحریم‌ها از رونق افتاده است که پزشک‌شان شرایط متفاوت‌تری را تجربه می‌کنند. بعد از این که در دولت اخیر یارانه‌ها را به بخش پزشکی دادند و هزینه مطب‌ها را افزایش دادند و همچنین یارانه‌هایی که در دولت آقای ‌نژاد تصویب شده بود تقریباً در این دوره عملیاتی شد، یک دفعه درآمد پزشکان نسبت به نرم جامعه بیشتر شد و اوج گرفت. در این شرایط طبیعتا خانواده‌ها و خود دانش‌آموزان دوست دارند به سمت پزشکی بروند.

در حالی که متقاضیان کنکور به رشته مهندسی پشت کرده و به رشته پزشکی روی خوش نشان داده‌اند که شواهد حاکی از آن است که تب پزشک شدن در دانش‌آموزان و والدین آنان از نیم قرن گذشته است و قصه دیروز و امروز نیست، اما گرایش به این رشته در سال‌های اخیر به دلیل وضعیت و شرایط اقتصادی نامطلوب شدت بیشتری پیدا کرده است به نحوی که گویا راهکاری برای درمان آن وجود ندارد. طی ده سال اخیر تعداد داوطلبان رشته‌های مختلف کنکور سراسری تغییر محسوسی داشته است، به طوری که تعداد داوطلبان رشته‌های ریاضی فیزیک، علوم انسانی، زبان‌های خارجه و هنر به شدت کاهش پیدا کرده و تعداد داوطلبان رشته‌ تجربی افزایش چشمگیری داشته است.

آن گونه که مسئولان آموزش و پرورش هشدار می‌دهند در آینده نزدیک جمعیت پشت کنکوری‌های رشته علوم تجربی با تعداد کل داوطلبان ورود به دانشگاه برابری خواهد کرد زیرا همه می‌خواهند پزشک شوند و دست بردار هم نیستند.

استقبال از رشته تجربی از سوی دانش‌آموزان و میل به پزشک شدن از سوی آنان، موضوع مهم و قابل تاملی است که شاید اکنون چندان مشکل‌ساز جلوه نکند، اما بدون تردید آثار مخرب آن در سال‌های آتی خود را نشان خواهد داد. اگر روند موجود ادامه داشته باشد و کماکان قبولی در رشته پزشکی کعبه آمال متقاضیان کنکور باشد، خیلی دور از ذهن نیست که در آینده نه چندان دوری با جامعه‌ای مواجه شویم که افراد آن یا پزشک هستند یا در آرزوی پزشک شدن پشت کنکور موهای‌شان سفید شده و سرخورده‌ شده‌اند.